ระบบการศึกษาใน High School ของนิวซีแลนด์
By Tarsha Waterhouse
ประเทศนิวซีแลนด์ ได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในประเทศที่มีภูมิประเทศสวยงามและมีความสงบที่สุดในโลก แต่หลายๆ คนอาจจะยังไม่ทราบว่า นิวซีแลนด์ได้รับการจัดอันดับจาก The Worldwide Educating for the Future Index ให้เป็นอันดับหนึ่งของโลกในการเตรียมความพร้อมให้นักเรียนที่มีอายุระหว่าง 15-24 ปีก้าวสู่โลกการทำงานในอนาคตได้ดีที่สุดอีกด้วย
นักเรียนนิวซีแลนด์เริ่มเรียนชั้นประถมปีที่ 1 (Year 1) เมื่ออายุ 5 ขวบและเรียนจบ Year 13 ด้วยอายุ 17 ปี
โรงเรียนส่วนใหญ่ในนิวซีแลนด์ ตั้งแต่ระดับประถมถึงมัธยมศึกษาตอนต้น จะสอนด้วยระบบนิวซีแลนด์ หลังจากนั้นนักเรียนสามารถเลือกได้ว่าต้องการเรียนหลักสูตรใดในระดับมัธยมปลาย ได้แก่
1. ระบบ NCEA ของนิวซีแลนด์
2. ระบบแคมบริดจ์ (IGCSE & A Levels) ของอังกฤษ
3. ระบบ IB (International Baccalaureate) ของยุโรป
เรามาดูความแตกต่างของแต่ละระบบการศึกษากันค่ะ
ระบบ NCEA 
เนื่องจากนักเรียนนิวซีแลนด์ส่วนใหญ่ไม่เรียนต่อปริญญาตรี แต่จะทำงานเลยทันทีที่เรียนจบ ระบบนี้จึงมุ่งเน้นวิชาชีพมากกว่าวิชาการ โรงเรียนที่สอนระบบ NCEA จะมีสาขาวิชาให้เลือกหลากหลายกว่าอีกสองระบบตามความสนใจของนักเรียนแต่ละคน เช่น ถ้านักเรียนสนในทำงานด้านการโรงแรม ก็สามารถเลือกวิชาที่เกี่ยวข้องกับการโรงแรมได้ เช่น การประชาสัมพันธ์ โภชนาการ ลูกค้าสัมพันธ์ หรือการถ่ายภาพ สำหรับนักเรียนไทย ระบบนี้เหมาะสำหรับนักเรียนที่มีผลการเรียนปานกลางขึ้นไป
ระบบแคมบริดจ์
ระบบนี้ออกแบบมาเพื่อสร้างผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง (specialist) ถ้านักเรียนรู้ตัวว่าโตขึ้นอยากเป็นอะไร หรือมีความสนใจสายงานไหนเป็นพิเศษ การเลือกเรียนระบบแคมบริดจ์จะเจาะจงให้นักเรียนที่สนใจในสายการเรียนหรือสายงานนั้นๆ เรียนรู้ในสิ่งที่สนใจอย่างถึงแก่นที่สุด จำนวนวิชาในระบบแคมบริดจ์อาจจะน้อยกว่าระบบอื่น แต่ในแต่ละวิชาจะมีความล้ำลึกต่างกันมาก รัฐบาลนิวซีแลนด์เองก็ยอมรับว่าระบบแคมบริดจ์มีความยากและล้ำลึกกว่าระบบ NCEA เป็นเท่าตัว ระดับ IGCSE ที่เรียนใน Year 11 เทียบเท่ากับระดับ NCEA Level 2 เลยทีเดียว
ระบบ IB
คอนเส็ปท์ของระบบนี้คือสอนให้ผู้เรียนเก่งรอบตัว (all rounder) วิชาที่สอนจะคล้ายๆ กับระบบการศึกษาของไทยคือมีความหลากหลาย แต่ที่แตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัดคือ ระบบ IB เน้นให้นักเรียนเรียนรู้นอกห้องเรียนด้วย ไม่ใช่แต่เก่งด้านวิชาการอย่างเดียว โดยในปีสุดท้าย นักเรียนจะต้องทำกิจกรรมช่วยเหลือสังคมเกือบทั้งภาคการศึกษาและสรุปเป็นรายงานเพื่อเป็นส่วนหนึ่ง
ของการเก็บคะแนนด้วย ระบบ IB ค่อนข้างใหม่สำหรับนิวซีแลนด์ โรงเรียนที่สอนระบบนี้ยังมีจำนวนน้อยเมื่อเทียบกับระบบแคมบริดจ์ หลายๆ คนพูดว่าระบบ IB เป็นระบบที่ยากที่สุดในสามระบบนี้ เพราะนักเรียนต้องมีภาษาอังกฤษดีพอที่จะสามารถเขียนรายงานเป็นหมื่นๆ คำได้ นอกจากนี้ยังต้องมีความพร้อมในการเรียนรู้นอกห้องเรียน เรียนรู้สภาพสังคมอื่นๆ นอกเหนือจากสังคมของตัวเองอีกด้วย
เนื่องจากระบบ NCEA เป็นของนิวซีแลนด์ โรงเรียนรัฐบาล (public/state school) ทุกแห่งสอนด้วยระบบนี้ ส่วนโรงเรียนเอกชน (private/independent school) หรือกึ่งเอกชน (integrated school) สามารถเลือกระบบการสอนแบบใดก็ได้ โรงเรียนเอกชนส่วนใหญ่มีให้เลือก 2 ระบบระหว่าง NCEA และแคมบริดจ์ หรือ IB
จำนวนวิชาที่เรียนประมาณ 5-6 วิชาต่อปีทั้งสามระบบ
วิชาบังคับของ NCEA Level 1 คือคณิตศาสตร์และภาษาอังกฤษ ที่เหลือเป็นวิชาเลือกตามความสนใจของนักเรียน ส่วน NCEA Level 2 วิชาบังคับคือภาษาอังกฤษเท่านั้น
เช่นเดียวกับวิชาบังคับของ NCEA Level 1 แคมบริดจ์ IGCSE มีวิชาบังค้บคือคณิตศาสตร์และภาษาอังกฤษ วิชาเลือกขึ้นอยู่กับวิชาที่นักเรียนจะต้องเรียนต่อในระดับปริญญาตรี เช่นถ้าต้องการเรียนบัญชี/การเงิน วิชาเลือกก็ควรจะเป็น วิชาบัญชี เศรษฐศาสตร์ สถิติ เป็นต้น ถ้าต้องการเรียนปริญญาตรีสายมนุษย์ศาสตร์หรืออักษรศาสตร์ ก็ควรเลือกวิชาประวัติศาสตร์ ศิลปะ ดนตรี เป็นต้น ระบบ AS และ A Levels ไม่มีวิชาบังคับ วิชาเลือกควรเป็นวิชาต่อเนื่องจากปีก่อนหน้า เช่น บัญชีขั้นสูง เศรษฐศาสตร์วิเคราะห์ ฯลฯ
นักเรียน IB จะต้องเลือกวิชาจาก 5 หมวดได้แก่ หมวดคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ภาษาที่หนึ่ง ภาษาที่สอง และมนุษยศาสตร์ หมวดที่ 6 คือหมวดศิลปะซึ่งนักเรียนจะเลือกหรือไม่ก็ได้ ถ้าไม่เลือกหมวดศิลปะก็จะต้องไปเลือกวิชาจากหมวดใดหมวดหนึ่งเพิ่มอีกหนึ่งวิชา นอกจากนี้ ในปีสุดท้าย นักเรียนจะต้องออกไปทำกิจกรรมช่วยเหลือสังคมเพื่อเก็บคะแนนให้ครบตามกำหนดอีกด้วย
ระบบ NCEA 
มีการสอบสองครั้งต่อปี ได้แก่ Internal Exam ตอนกลางปีและ External Exam ตอนปลายปี นักเรียนที่สอบ Internal Exam แล้วพอใจกับผลสอบ ไม่จำเป็นต้องสอบ External Exam อีกก็ได้ หรือจะสอบทั้งสองครั้งแล้วเลือกคะแนนที่สูงกว่า เพื่อเก็บเป็นเครดิตก็ได้
ระบบแคมบริดจ์
มีการสอบเล็กสอบน้อยตลอดภาคการศึกษา และสอบไฟนอลในเดือนพฤศจิกายนสำหรับนักเรียนที่มาเริ่มเรียนต้นปี หรือเดือนมิถุนายนสำหรับนักเรียนที่มาเริ่มเรียนในเทอม 3 (เดือนกรกฎาคม) โรงเรียนที่สอนด้วยระบบแคมบริดจ์ทั่วโลกจะสอบในช่วงเวลาเดียวกัน ด้วยข้อสอบชุดเดียวกัน ผลการสอบจะส่งไปตรวจที่เมืองแคมบริดจ์ ประเทศอังกฤษ หลังจากการประกาศผลสอบ นักเรียนสามารถรู้ได้ว่าตนสอบได้ที่เท่าไหร่ของประเทศที่เรียนอยู่และสอบได้ที่เท่าไหร่ของโลก
ระบบ IB 
จะมีการเรียนไปเก็บคะแนนไปตลอดทั้งปี และในเทอมสุดท้าย นักเรียนจะต้องทำกิจกรรมนอกโรงเรียนเพื่อช่วยเหลือสังคม และนำความรู้และประสบการณ์ที่ได้มาเขียนรายงานส่งด้วย
ระบบNCEA
| ผลสอบ | Not Achieved - ไม่ผ่าน | Achieved - ผ่าน | Merit (ดี) | Excellence (ดีมาก) | |||||
| คะแนน | N0 | N1 | N2 | A3 | A4 | M5 | M6 | E7 | E8 | 
| % | 0-20 | 21-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | 90-95 | 96-100 | 
ระบบแคมบริดจ์
| AS Level | A Level | ||||
| % | เกรด | คะแนน | % | เกรด | คะแนน | 
| 90-100 | A* | 140 | |||
| 80-100 | A | 60 | 80-89 | A | 120 | 
| 70-79 | B | 50 | 70-79 | B | 100 | 
| 60-69 | C | 40 | 60-69 | C | 80 | 
| 50-59 | D | 30 | 50-59 | D | 60 | 
| 40-49 | E | 20 | 40-49 | E | 40 | 
ระบบ IB
| ผลสอบ | คะแนน | % | 
| Excellence – ดีเลิศ | 7 | 90-100 | 
| Very good – ดีมาก | 6 | 80-89 | 
| Good – ดี | 5 | 70-79 | 
| Satisfactory – เป็นที่พอใจ | 4 | 60-69 | 
| Medicore – ปานกลาง | 3 | 50-59 | 
| Poor – อ่อน | 2 | 40-49 | 
| Very poor - อ่อนมาก | 1 | 30-39 | 
| Year | NCEA | แคมบริดจ์ | IB | 
| 11 | Level 1 | IGCSE (International General Certificate of Secondary Education) | Pre-IB | 
| 12 | Level 2 | AS (Advanced Subsidiary) Level | IBDP (International Baccalaureate Diploma) | 
| 13 | Level 3 | A (Advanced) Level | 
ระบบ NCEA 
การศึกษาภาคบังคับของนิวซีแลนด์ บังคับถึง NCEA Level 1 เท่านั้น นักเรียนไทยที่จะกลับไปเข้ามหาวิทยาลัยนานาชาติที่ไทยต้องเรียนและเก็บเครดิตให้ครบใน Level 2 แต่ถ้าจะเข้ามหาวิทยาลัยที่นิวซีแลนด์ ต้องเรียนและเก็บเครดิตให้ครบใน Level 3
ระบบแคมบริดจ์
คุณวุฒิขั้นต่ำสุดของการเข้ามหาวิทยาลัยในประเทศไทย นิวซีแลนด์  และมหาวิทยาลัยทั่วโลก ยกเว้นประเทศอังกฤษ คือ AS Level (Year 12) นักเรียนที่ต้องการเรียนระดับปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยของประเทศอังกฤษและมหาวิทยาลัยชั้นนำของโลกเช่น Harvard, Yale, Sorbonne จะต้องเรียนให้จบ Year 13 และมีคุณวุฒิ A Level เท่านั้น
ระบบ IB
IBDP  ใช้เวลาเรียน 2 ปี คือใน Years 12 และ13 นักเรียนทุกคนจะต้องเรียนให้จบ Year 13 และเก็บคะแนนให้ถึงตามเกณฑ์จึงจะได้คุณวุฒิ IBDP
1. NCEA Level 2 (Year 12) เทียบเท่ากับวุฒิ ม.6
2. AS Level (Year 12) เทียบเท่ากับวุฒิ ม.6
3. A Level (Year 13) และ IBDP (Year 13) เทียบเท่าวุฒิ ปวช. หรือปี 1 ระดับปริญญาตรี นักเรียนที่ถือคุณวุฒินี้ สามารถเข้ามหาวิทยาลัยไทยในปี 2 ได้เลยถ้ามหาวิทยาลัยนั้นๆ รู้จักระบบแคมบริดจ์/IB และอนุญาตให้ cross credit ได้
1. ระบบ NCEA เป็นที่ยอมรับอย่างเป็นทางการเพียงไม่กี่ประเทศในโลกเท่านั้น ได้แก่ นิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย เยอรมนี อินเดีย และไทย มหาวิทยาลัยในประเทศนอกเหนือจากนี้จะมีเงื่อนไขต่างๆ กันในการยอมรับระบบนี้
2. ระบบแคมบริดจ์ เป็นที่ยอมรับอย่างเป็นทางการจากมหาวิทยาลัยทั่วโลก
3. ระบบ IB เป็นที่ยอมรับทั่วโลกเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอเมริกาและยุโรป มหาวิทยาลัยในไทยไม่คุ้นกับระบบนี้เมื่อเทียบกับระบบ NCEA หรือระบบแคมบริดจ์
| NCEA | แคมบริดจ์ | IB | 
| 
 | 
 | 
 | 
| ผลภาษาอังกฤษ | IELTS | TOEFL | 
| มหาวิทยาลัยแต่ละแห่งอาจจะมีเกณฑ์ | 6.0 | 79-80 internet based 550 paper based 213 computer based | 
| NCEA | แคมบริดจ์ | IB | 
| 
 | 
 | 
 | 
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับระบบการศึกษาในประเทศนิวซีแลนด์ได้จาก Hearts & Minds International Education Co.,Ltd หรือติดต่อผู้เขียนโดยตรงได้ที่ Line ID: tarsha.waterhouse | tarsha.waterhouse@icloud.com
เนื้อหาในเว็บไซต์นี้ รวมถึงข้อมูลทั้งหมด เช่น ข้อความ กราฟิก รูปภาพ ภาพถ่าย และเสียง ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 และถือเป็นลิขสิทธิ์ของบริษัทฮาร์ทส์ แอนด์ มายส์ อินเตอร์เนชั่นนอล เอ็ดดูเคชั่น จำกัด ห้ามคัดลอก เปลี่ยนแปลง ทําซ้ำ จัดเก็บในระบบสืบค้นหรือส่งผ่านเนื้อหาในเว็บไซต์นี้หรือส่วนหนึ่งส่วนใดของเนื้อหา เว้นแต่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากทางบริษัทฯ
เราใช้คุกกี้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ ท่านสามารถศึกษารายละเอียดการใช้คุกกี้ได้ที่ “Cookies Policy” และสามารถเลือกตั้งค่ายินยอมการใช้คุกกี้ได้โดยคลิก “Accept”